Vrijdag 30 september was het dan eindelijk zover. Het was namelijk al voor de corona-epidemie dat het plan werd opgevat om een reis naar Saerbeck te organiseren. Ruim 2,5 jaar later kwam het er toch van. Ook team Duurzaamheid van Werkmaatschappij 8k/TD omarmde het plan en financierde het geheel. Het resultaat was een bus van Veenstra Reizen vol met ambtenaren, bestuursleden van de energiecoöperaties uit Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen, aangevuld met 13 leden van de Energie Coöperatie Buitenpost.
Wie op zoek gaat hoe we klimaatneutraal kunnen gaan worden, komt al gauw de naam Saerbeck tegen. Energiezuinig dorp Saerbeck is een plaats in Duitsland, niet ver van de Nederlandse grens ter hoogte van Enschede. Met circa 7000 inwoners is het te vergelijken met Buitenpost. Vanaf 2009 kregen zij de kans om, met subsidie, een pilot project op te zetten om energieneutraal te worden. En dat hebben ze zeer voortvarend aangepakt. Onder leiding van de projectleider Guido Wallraven werden er diverse projecten gerealiseerd. Zowel in het dorp zelf, als even verderop in het Bio-energiepark.
Een groot project in het dorp is een verwarmingscentrale die gestookt wordt met houtpellets en waar zes scholen en sportaccommodaties op zijn aangesloten. Verder is er een ruimte waar bezoekers worden ontvangen. Want inmiddels komen er zoveel bezoekers, dat het een aparte activiteit is geworden. Wat verder opvalt is dat op veel gebouwen is vermeld wat het energieverbruik is. Het Bio-energiepark is buiten het dorp gevestigd op een voormalig militair terrein, waarop zich munitiebunkers bevonden. Door op deze bunkers zonnepanelen te plaatsen werd hiervan handig gebruik gemaakt. Daarnaast staan op dit terrein zeven windmolens met een masthoogte van 100 meter en wieken van ook 100 meter doorsnede. Ook staan er nog twee bio-vergistingsinstallaties waarmee stroom wordt opgewekt. Naast kleinere installaties staat er tenslotte een enorme fabriek waar biomassa tot compost wordt verwerkt. Zo’n compostfabriek heeft warmte nodig. Die warmte ontvangen ze van de bio-vergister, die warmte over heeft. Dit soort win-winsituaties worden overal toegepast en trekt steeds meer bedrijven aan.
Bestaande technieken: Als dit alles op een rij wordt gezet, valt op dat er geen speciale technieken gebruikt worden. Alles is al geruime tijd bekend en heeft zich bewezen. Dus niet wachten op wat er misschien in de toekomst mogelijk zal zijn, maar gebruiken wat er al is! Natuurlijk is het groots aangepakt, waardoor ze veel meer stroom opwekken dan ze zelf gebruiken. Maar het is zeker geen risicovol gebeuren met onbewezen technieken.
Draagvlak: Maar het meest indrukwekkend is de manier hoe een en ander tot stand is gebracht. Met een enorm enthousiasme is vanaf het prille begin de gemeenschap bij het project betrokken. Natuurlijk door middel van voorlichting, waarbij met name de jeugd werd betrokken. Maar ook financieel werd gezorgd dat de gemeenschap kon meedoen en kon profiteren van de opbrengsten. Op deze manier is er een groot draagvlak gecreëerd, waardoor het hele dorp trots is dat het een ‘Klimakommune’ (klimaatgemeente) is.
Toekomst: Is het nu klaar? Zeker niet. Vele huizen moeten nog beter geïsoleerd worden en elektrisch rijden staat nog in de kinderschoenen. Alles wijst erop dat ze op dezelfde voet door zullen gaan en dit ook voor elkaar gaan krijgen.
Energie Coöperatie Buitenpost: Kunnen wij het concept één op één kopiëren? Nee natuurlijk. We zullen een oplossing moeten vinden die past in het Friese landschap. Wil je ook meedenken? Wordt lid van de Energie Coöperatie Buitenpost. Stuur een mail naar ecbuitenpost@gmail.com en wij komen in actie.
André van der Laaken